Wijziging beleid btw-aftrek verkoop aandelen deelneming 

Het houden van aandelen in een deelneming is voor de btw in principe geen economische activiteit. Dit betekent dat een holding voor de aankoop, het houden en de verkoop van aandelen geen btw-ondernemer is. Op die regel bestaat een drietal uitzonderingen: 

1. het houden van aandelen gaat gepaard met prestaties tegen vergoeding aan de deelneming, zoals managementdiensten tegen vergoeding (hierna: situatie 1);  
2. de holding handelt bedrijfsmatig in aandelen (hierna: situatie 2); 
3. het houden van aandelen in de deelneming vormt een rechtstreeks, duurzaam en noodzakelijk verlengstuk van de economische activiteit (lees: de core business) van de holding (hierna: situatie 3). 

In deze drie situaties is de holding voor het houden van aandelen wel een btw-ondernemer en is de verkoop van de aandelen in de deelneming btw-vrijgesteld. De btw op de kosten die toerekenbaar zijn aan een btw-vrijgestelde aandelenverkoop zijn op grond van de wet in het geheel niet aftrekbaar, tenzij sprake is van een verkoop van aandelen aan een afnemer buiten de EU (volledige aftrek btw op de verkoopkosten).      

Huidig beleid btw-aftrek verkoopkosten aandelen 

Op grond van het sinds 2004 geldende beleid is toch recht op aftrek mogelijk van de btw op de verkoopkosten bij een onbelaste aandelenverkoop aan een in de EU gevestigde afnemer. Dit is in de eerste plaats het geval indien sprake is van een holding met een beleidsbepalende en sturende rol en de betreffende deelneming met die holding (op grond van goedkeurend beleid) deel uitmaakt van een fiscale eenheid voor de btw. In dat geval heeft de fiscale eenheid recht op aftrek van de btw op de verkoopkosten en beïnvloedt de onbelaste aandelenverkoop de btw-aftrek op de algemene kosten niet. 

Het beleid uit 2004 geeft ook in situatie 1, waarin vanwege de belastbare prestaties aan de deelneming sprake is van een btw-vrijgestelde aandelenverkoop, een mogelijkheid tot aftrek van de btw op de verkoopkosten. In afwijking van de (nadien verschenen) jurisprudentie beperkt het beleidsbesluit situatie 1 tot de situatie waarin de holding de meerderheid van de aandelen houdt. Op grond van dit beleid worden de verkoopkosten in situatie 1 (mits een meerderheidsparticipatie) aangemerkt als algemene kosten (lees: kosten die niet direct toerekenbaar zijn aan de btw-vrijgestelde verkoop van de aandelen in de deelneming) én daarnaast telt de verkoopprijs van de aandelen niet mee in de noemer van de pro ratabreuk. De btw-vrijgestelde aandelenverkoop heeft daardoor geen negatieve invloed op de btw-aftrek ter zake van de verkoopkosten alsmede andere algemene kosten.   

Nieuw beleid btw-aftrek verkoopkosten aandelen 

Het hiervoor vermelde beleid uit 2004 is gebaseerd op achterhaalde jurisprudentie van de Hoge Raad uit 2003 en 2004. Het was daarom niet de vraag of, maar wanneer het beleid inzake de verkoop van aandelen zou worden aangepast. Door middel van een wijziging van het beleidsbesluit inzake de aftrek van voorbelasting wordt het beleidsbesluit uit 2004 met ingang van 1 juli 2025 ingetrokken.  

Op grond van het nieuwe beleid is – conform de jurisprudentie – situatie 1 niet langer beperkt tot meerderheidsparticipaties. Een belangrijke wijziging is dat de verkoopkosten in situatie 1 niet langer worden aangemerkt als algemene kosten. Dit betekent dat de verkoopkosten voortaan normaliter kosten zijn van de holding die direct samenhangen met de btw-vrijgestelde aandelenverkoop in de deelneming. Voor de btw op deze directe kosten bestaat in het geheel geen recht op btw-aftrek, tenzij de afnemer buiten de EU gevestigd is. Is sprake van een incidentele btw-vrijgestelde aandelenverkoop, dan leidt deze btw-vrijgestelde transactie niet tot een beperking van de btw-aftrek ter zake van de algemene kosten van de holding (huisvestingskosten, accountantskosten etc.). 

Indien de holding met een beleidsbepalende en sturende rol (op grond van goedkeurend beleid) deel uitmaakt van een fiscale eenheid voor de btw met de deelneming waarin de aandelen worden verkocht, dan kan het houden van aandelen in de deelneming het rechtstreekse, duurzame en noodzakelijke verlengstuk vormen van de economische activiteit van de deelneming (situatie 3). In het nieuwe beleidsbesluit is het standpunt ingenomen dat een incidentele btw-vrijgestelde aandelenverkoop geen invloed heeft op de btw-aftrek van de fiscale eenheid ter zake van de algemene kosten. De btw op de verkoopkosten die direct samenhangen met de btw-vrijgestelde aandelenverkoop is in deze situatie vanaf 1 juli 2025 niet meer aftrekbaar en is dus kostprijsverhogend.   

Wat betekent dit voor u?  

Het voorgaande betekent dat een holding die aandelen in een deelneming verkoopt vanaf 1 juli 2025 in principe te maken krijgt met kostprijsverhogende btw op de verkoopkosten. Bent u voornemens om binnen afzienbare tijd uw aandelen te verkopen in een deelneming, dan verdient het aanbeveling om rekening te houden met deze beperking van de btw-aftrekmogelijkheden op de verkoopkosten en indien mogelijk de aandelenverkoop te plannen voor die datum. 

Voormelde beleidswijziging per 1 juli 2025 ziet op verkoopkosten waarop btw drukt. Bij de verkoop van aandelen is dat niet per definitie het geval. Indien de door een holding afgenomen M&A- of corporate financediensten kwalificeren als de bemiddeling bij de verkoop van aandelen, dan mag de dienstverlener over de fees voor deze diensten geen btw in rekening brengen aan de holding (en bij buitenlandse dienstverleners is de holding over deze afgenomen diensten geen verlegde btw verschuldigd). De bemiddeling bij de verkoop van aandelen is btw-vrijgesteld. Het verdient zowel voor de holding die de aandelen in de deelneming verkoopt of gaat verkopen als voor de M&A- of corporate financedienstverlener aanbeveling om kritisch te kijken naar de contracten en facturen voor deze diensten. In de praktijk komt het namelijk regelmatig voor dat de toepasselijkheid van deze btw-vrijstelling door partijen niet is onderkend met alle gevolgen van dien voor de M&A- of corporate financedienstverlener. Hierbij kan gedacht worden aan het corrigeren van de uitgereikte facturen waarop ten onrechte btw vermeld is, het terugbetalen van deze onverschuldigd betaalde btw aan de holding en het corrigeren van de btw-aftrek vanwege het verrichten van btw-vrijgestelde diensten.  

Vanzelfsprekend zijn de btw-specialisten van BTW-INSTITUUT u graag van dienst om te beoordelen of over de verkoopkosten btw berekend moet worden of verlegde btw verschuldigd is en, zo ja, of deze btw geheel of deels aftrekbaar is. Neem hiervoor contact op met Joanne Ligthart-de Bruin op het telefoonnummer 078 – 622 54 52 of het mailadres joanne@btwinstituut.nl.