Wadlopen: een sport of een ervaring?

Wadlopen: een sport of een ervaring?
Voor sportieve avonturiers een bucketlist-dingetje en voor sommigen zelfs vaste prik: wadlopen. De oversteektocht van of naar een Waddeneiland is alleen mogelijk bij laagwater en niet geheel zonder risico, want als het water stijgt zal er verder moeten worden gezwommen. Omdat dat niet helemaal de bedoeling is, vindt wadlopen dan ook plaats onder begeleiding van ervaren gidsen. Maar kan deze activiteit worden aangemerkt als een sport of blijft het bij een ervaring?

Btw-vrijstelling
Deze vraag is in het bijzonder voor de btw-heffing interessant omdat we een vrijstelling in de Wet op de Omzetbelasting 1968 kennen, op basis waarvan diensten die nauw samenhangen met de beoefening van sport of lichamelijke opvoeding en die door instellingen zonder winstoogmerk worden verricht voor personen zijn vrijgesteld van btw-heffing.

Het Hof van Justitie heeft in 2013 in het Město Žamberk -arrest geoordeeld dat het begrip ‘sport’ een vrij ruime uitleg verdient omdat met de vrijstelling wordt beoogd de beoefening van sport of lichamelijke opvoeding onder brede lagen van de bevolking te bevorderen. Aan de hand van feiten en omstandigheden moet worden beoordeeld of er sprake is van een dienst die nauw samenhangt met de beoefening van sport. Daarbij moet worden gekeken naar de inrichting en installaties die zich lenen voor het beoefenen van de sport. De bedoeling van iedere individuele bezoeker is niet van belang, net zoals het feit dat een activiteit plaatsvindt in georganiseerd verband, op regelmatige basis of met als doel deel te nemen aan sportcompetities. Het feit dat een activiteit de lichamelijke en geestelijke gezondheid bevordert, volstaat op zichzelf ook niet om de activiteit als sport aan te kunnen merken.

Kennisgroepstandpunt
Op 26 april 2024 is er een kennisgroepstandpunt van de Belastingdienst gepubliceerd waarin antwoord wordt gegeven op de vraag of georganiseerde oversteektochten in het Waddengebied als beoefening van een sport kunnen worden aangemerkt.

De kennisgroep geeft aan dat het niveau van een activiteit en de wijze van beoefening van die activiteit niet doorslaggevend zijn bij de beoordeling of een activiteit kwalificeert als sportbeoefening. Lopen op het wad is in de omgangstaal geen sport omdat ontspanning voorop staat, net zoals bij een natuurwandeling.

De oversteektochten die door een stichting zonder winstoogmerk tegen vergoeding worden georganiseerd zijn erg intensief en primair gericht op de sportieve prestatie. Voor deelname is een goede conditie vereist omdat delen van de tocht uit kwelders, modderige slikvelden, zandbanken en doorwaadbare geulen bestaan. De wandeltijd bedraagt tussen de vier en zes uren.

De kennisgroep geeft aan dat er in dit geval van een sport kan worden gesproken omdat deze specifieke soort oversteektochten een fysiek intensieve vorm zijn van het wadlopen en zijn gericht op de sportieve prestatie.

Conclusie
Het kennisgroepstandpunt ziet op een specifieke casus en brengt volgens ons niet met zich mee dat iedere wandeltocht als de beoefening van een sport kan worden aangemerkt. Van belang is dat niet de ontspanning voorop staat, maar de sportieve prestatie.